Ufuk 2020 ve Ufuk Avrupa Kıyaslamalı Analiz

Avrupa Komisyonu’nun 2014-2020 8 yıllık kalkınma ve strateji planının bir bütünü olan Horizon 2020 (Ufuk 2020) Programından, Ufuk Avrupa (Horizon Europe) Programına geçiş dönemindeyiz. 1 Ocak 2021 itibarıyla Ufuk Avrupa Programı başlangıcı yapılacaktır. Aradaki farklılıklara ve genişletilen kapsamı ve Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlere kazanımlarını sizin için değerlendirmek isteriz.

Horizon Europe (Ufuk Avrupa)

Program 2021-2025 yılında 4 yıllık bir kalkınma planı şeklinde çıkarılmış olup süresi 7 yıl olarak belirlenmiştir. Avrupa İnovasyon Konseyi sürecin sahibi olarak görev alırken bütçe, süreç, kalite ve hedeflerin yönetimi her bir uzmanlaşma dikeyinde Komisyon’un ilgili organları tarafından yürütülecektir. 7 yıllık programda, 100 milyar Euro olarak belirlenen bütçe üye ülkeler ve Türkiye gibi asosiye ülkelerin olduğu projelere dağıtılacaktır. Bilim, Küresel Sorunlar, Endüstride Uzmanlaşma, Açık İnovasyon olarak programın sac ayakları belirlenmiş, özellikle sağlık, güvenli toplum, dijitalleşme, enerji, iklim ve hareketlilik, doğal kaynaklar olarak temel odak alanları oluşturulmuştur.

Ufuk 2020 programında sadece belirli bir çerçevesini ve Avrupa’nın girişimci şirket değerlendirme hedeflerini, Avrupa Kalkınma Bankası üzerinden girişimcilere verilen destekler olarak gördüğümüz eski programının yerini Inovasyon Odaklı Avrupa düşüncesinin aldığını tespit ediyoruz.

Bu durum, aslında 1949’da Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman’ın “Schuman Bildirgesi” ile ilkeleri ortaya attığı Avrupa Kömür Çelik Topluluğu olarak güvenlik ve ekonomik birlik olarak kurulan Avrupa’nın fikrinden hiç de uzak değil. Nedenine geldiğimizde ise, yine küresel ekonomik bunalım ve ekonomiyi yönlendiren ülkelere karşı Avrupa’nın bilime, girişimciliğe yönelerek bu fon programı aracılığıyla yeni pazarlama açılmak istediğini analiz ediyoruz. Yeni destek paketleri de otorite olarak kabul ettiğimiz Avrupa İnovasyon Konseyi tarafından açılıp, elemeler bu Konsey’in organları tarafından yapılacak. Büyük ihtimalle 2021 ilk çeyreğinin sonunda hangi girişimlerin ön plana alındığı da resmi olarak duyurulacak ve biz yine bu teşvikleri beraber değerlendireceğiz.

Değişikliklere Genel Bakış

İki program arasındaki farklılıkları bir tablo halinde aşağıda sunarak sizlerin görsel hafızasına da dokunmak isteriz.

Tabloya baktığımızda programların bütçe değişimlerini görüntülemekteyiz. 7 yıla verilen eski programın bütçesi 80 Milyar Avro iken, 8 yıla verilen programın bütçesinin 100 milyar Avro’ya çıkarıldığını görmekteyiz. Diğer bir fark bağlı bulunulan ve atıf yapılan stratejik odak programlarında ortaya çıkmaktadır. Horizon 2020 programından gelen öğrenilmiş derslerle birlikte; Türkiye gibi ekonomik kriz yaşayan Avrupa’nın, Horizon Europe programıyla birlikte daha az detayda daha çok sonuç ve ürün üreten bir yapıya gitmeyi hayal ettiğini  gözlemliyoruz. Zaten daha az evrak, idari yük ve daha çok inovasyon ve Pazar odaklı çalışmalara da vurgu yapılmasının hızlı büyüme hedefinden kaynaklandığını düşünmekteyiz. Yine coğrafi olarak sınırları kaldırmanın önemi ve bunun ancak inovasyona dayalı teknolojileri teşvik ederek yapabileceğine inanan bir mantığı olduğunu biliyoruz.

Yeni programda; dağılmaya yüz tutan birliğin kendilerini bir arada tutacak yeni bir “tutkala” ihtiyaç duyduğu belirginleştirilmiş ve bunu yine ortak krizlere ortak çözüm getirme, birbirine entegre kurum ve kuruluşların sayısının artırılması alt mesajlarıyla ilerlettiğini söyleyebiliriz. Bu bakış açısıyla, Avrupa Birliği Savunma Sanayisi, kurulan fon yapısı, Dijital Avrupa Programı’na ve Avrupa’nın Dijital Altyapı İyileştirme (Connecting Europe Facility (CEF2) programları ile sıkı bir iş birliği yapmasına dikkat çekilmiştir. 5G ve Avrupa’nın ekonomisindeki yerine dikkat çekilen programın özellikle sınır ötesi ülkelerle iş birliği, enerji ve ulaşım yapıları içerisindeki önemi aktarılmıştır.

Ufuk 2020 programında eksikliği çekilen konulardan bir diğeri  AB bilim ve teknoloji veri tabanı ve dijital kütüphanelerdi. Bu alanlarda sayısız proje teşvikleri verilmesine rağmen istenilen düzeyde ortak bir havuz oluşturulamadı. Avrupa Komisyonu resmi sitesine girdiğinizde araştırma yaparken sürekli merkezi yönetim sisteminin güncellendiğini görecek, “dashboard” olarak ifade edilen eski ve yeni fon alan proje, partner, ülke bilgilerini gördüğümüz alanlarda bir çok verinin yeniden yapılandırıldığını fark edeceksiniz. Bunun nedenleri meta data olarak ifade edebileceğimiz verilerin istenilen seviyede tek bir tıklama ile görülememesi, halen birçok alanın çok karmaşık, kopuk ve güncel olmamasından kaynaklıdır. İyileştirme alanı olarak not alınan bu bölüm, yeni programla birlikte iş listesine alınmış, proje güncellemeleri, bilimsel makale ve çalışmaların güncel paylaşılmasına olanak veren teknik yapı oluşturulacaktır. Bu yapıyı bir adım daha öteye taşıyarak yapay zeka teknolojisinin kullanılmasıyla daha hızlı fon arama, daha hızlı ortak arama ve proje sonuçlarını daha hızlı görme şeklinde de sistemin güncellenmek istendiğini görüyoruz.

Sağlık Alanına Odaklanmak

Diğer bir değişimin ise pandemiden kaynaklı olarak sağlık alanında olduğu tespit edilmiştir. Eski program sınır ötesindeki hastalıklara dair ortak hareket üzerine yoğunlaşırken, yeni programda sağlık alanında toplumları bilinçlendiren, ortak inovasyonu ve küresel güvenliği hedefleyen programlar olduğunu gözlemlemekteyiz. Diğer alanlarda ise özellikle “Girişimci ve Yenilikçi Avrupa” söylemine paralel olarak (1) Sağlık, (2) Kültür, Yaratıcılık ve Toplum Bilimleri, (3) Toplum Güvenliği, (4) Dijital Endüstri ve Uzay, (5) İklim Çeşitliliği, Enerji ve Hareketlilik, (6) Gıda, Bio-Ekonomi, Doğal Kaynaklar, Tarım ve Çevrecilik olmak üzere 6 temel alana odaklandığını görmekteyiz.

Horizon Europe programında birlik; zengin üye ülkelerle de daha sıkı iletişim kurmanın kendi varlığı için önemli olduğunu aktarıyor. Eski programda az gelişmiş ülkelere destek verilmesi hedeflenirken, yeni programda zengin ülkelere yaklaşan bir birlik görüntüsü olduğunu görüyoruz. Özellikle Doğu Avrupa ülkelerinden Hırvatistan, AB bilişim skorunda başı çeken ülkelerin başında geliyor. Bu ülkenin birçok proje içerisinde yer alacağı şimdiden çok net çizilmiş. Romanya, Bulgaristan, Estonya da ise iyi ve kalifiye teknoloji grupları olduğundan ötürü yatırımcıların buraya çekilmesi gerektiğini düşünülmektedir.

Eski programda fakir ve/veya az gelişmiş bölgelere verilen maddi fon desteğinin ise, altyapı gelişimi, araştırma ve geliştirilme kabiliyetleri, bölgedeki ar-ge odak gruplarına destekler olarak verilmesine karar verilmiştir. Az gelişmiş ülkelerde yine coğrafi ayrım gözetmeksizin bu ülkelerin araştırma, üretme ve geliştirme kabiliyetlerini geliştirmek olarak ortaya konmuştur. Bu bölgelerde kamu düzenleme ve mevzuatlar konusunda ortak bir dil oluşturulamaz ise fon desteğinin de olmayacağı açık ve net bir şekilde altı çizili konulardan biridir. Ayrıca bütçe yönetimi konusunda da ortak yıllık bütçe içerisinde her bir üye ülkenin önceliklerinin aynı olması gerekliliğine vurgu yapılmıştır.

Horizon Europe programında verdiğimiz destekler hakkında daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçin.